Γιάννης Ρίτσος, «Μόνος, με τη δουλειά του»

Είχες πολλά να εκτιμήσεις στον Γιάννη Ρίτσο. Ανάμεσά τους και την εργατικότητά του. Το «επιούσιον ποίημα» ήταν για εκείνον μια ανάγκη όπως δείχνουν οι ημερομηνίες κάτω από κάθε χάραγμά του στο σώμα της ποίησης. Δεν έκρυψε ποτέ πως ήταν πολυγράφος. Αντίθετα, σεμνυνόταν για την παραγωγή του. Στο «Οχι μονάχα για σένα» από το «Εικονοστάσιο Ανωνύμων Αγίων», γράφει:

«Κάθουμαι, λοιπόν, εδώ, άντικρυ στην μπαλκονόπορτα, ανοιχτή προς την Πάρνηθα, μ’ ένα σανίδι στα γόνατά μου, και πάνω στο σανίδι τ’ άσπρα χαρτιά, ένας γέροντας με τους χαρταϊτούς, και θυμάμαι, ονειρεύουμαι, στοχάζομαι, φαντάζομαι, μαντεύω, προφητεύω (ναι, προφητεύω, κι ας είναι φουσκωμένη απ’ την κακοπάθια τούτη η λέξη), σωπαίνω και γράφω, γράφω, όχι μονάχα για σένα και για μένα, κι ούτε ξέρω για ποιους και πόσους ανθρώπους, για ποιους και πόσους αιώνες, γράφω, καλλιγραφώ με προσοχή και κατάνυξη παλιού ερημίτη, γράφω ο «πολυγράφος», ο ακόρεστος που μόλις τώρα προφέρει τις πρώτες του λέξεις και τις ακούει και θαυμάζει τι κόσμοι κρύβονται πίσω τους, τι θησαυρούς τού ανοίγουν,- κι αχ, με πονάει η γλώσσα μου απ’ την ευτυχία της γ λ ώ σ σ α ς, μελώνει το πικρό μου σάλιο, το καταπίνω, τρέφομαι, μια ποτέ ποτέ δε χορταίνω. Ε υ χ α ρ ι σ τ ώ, είπα.»

Με προσοχή και κατάνυξη παλιού ερημίτη. Με αφοσίωση νεαρού, βαθύτατα ερωτευμένου με το αντικείμενο του πόθου του. Με τη μαστοριά έμπειρου τεχνίτη. Με την αμφιβολία και τη σιγουριά να παλεύουν μέσα του. Αλλοτε με «πρέπει» κι άλλοτε χωρίς.
Πότε με τη βεβαιότητα πως μιλά ή θέλει να μιλήσει σε ολόκληρο τον κόσμο (απόρροια και της δημοκρατικής του ιδεολογίας και της ιδιοσυγκρασίας του) πότε με την επίγνωση πως όλα αυτά γίνονται λόγω της εσωτερικής του ανάγκης και μόνο, η οποία είναι, μονίμως, παντοδύναμη. Στο ποίημα «Μόνος, με τη δουλειά του», από την πρώτη σειρά των «Μαρτυριών», γράφει:


Αυτή τη βροχερή μέρα του χειμώνα, που δεν ήθελα να δουλέψω, θυμήθηκα τον ποιητή. Και ανακάλεσα, ζητώντας νοερά άπειρες συγγνώμες.