Ωραία (δεν) τιμούν τη Διδώ Σωτηρίου!

Με τον χειρότερο δυνατό τρόπο η ελληνική πολιτεία ετοιμάζεται να γιορτάσει- ή μάλλον να μη γιορτάσει- τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Διδώς Σωτηρίου. Ενα μήνα πριν, οι αρμόδιοι φορείς του υπουργείου Πολιτισμού δεν έχουν προγραμματίσει μέχρι στιγμής τίποτα για να σημειώσουν την επέτειο, ενώ το υπουργείο Παιδείας κρατά στις αποθήκες 110.000 αντίτυπα του βιβλίου «Ματωμένα χώματα» ελλείψει, όπως λέει, σχολικών βιβλιοθηκών.
Στις 18 Φεβρουαρίου συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση της συγγραφέως στο Αϊντίνι της Μικράς Ασίας. Η Διδώ Σωτηρίου περιέγραψε με δυνατό τρόπο την καταστροφή της Σμύρνης αλλά και υπήρξε πάντοτε παρούσα στο «γίγνεσθαι» των καιρών. Αν και είμαστε σε απόσταση αναπνοής από την επέτειο, κανείς φορέας του ΥΠΠΟ δεν έχει αναγγείλει κάποια μεγάλη εκδήλωση. Η έλλειψη χρημάτων, που είναι υπαρκτή, δεν μπορεί σίγουρα να αποτελέσει άλλοθι. Περισσότερο είναι θέμα βούλησης και λιγότερο θέμα οικονομικών πόρων.
Αλλά και το υπουργείο Παιδείας συμπεριφέρεται με τον χειρότερο τρόπο. Πέρσι την άνοιξη, μετά από τις διαμάχες που είχαν ξεσπάσει με το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ’ Δημοτικού, το υπουργείο είχε μοιράσει στα σχολεία 110.000 αντίτυπα. Μάρτιο τα μοίρασε, Μάιο τα μάζεψε και μετά τα καταχώνιασε στις αποθήκες, ελλείψει σχολικών βιβλιοθηκών.
Είναι βέβαιο ότι τα περισσότερα παιδιά δεν πρόλαβαν να το διαβάσουν. Ακόμα και εκείνα που το διάβασαν, όμως, δεν θα έπρεπε να το έχουν στη βιβλιοθήκη τους προκειμένου να το ξαναδιαβάζουν όποτε το επιθυμούν αντί να βρίσκεται στοιβαγμένο σε αποθήκες;
Στις αρχές Δεκεμβρίου του 2008, ο Νίκος Μπελογιάννης, ανιψιός της αξέχαστης συγγραφέως, με την ιδιότητα του γενικού κληρονόμου της, απέστειλε στον υπουργό Παιδείας επιστολή, ζητώντας του να γνωστοποιήσει τις προθέσεις του επί του τι πρόκειται να γίνει σχετικά με το βιβλίο, ώστε να αποκατασταθεί «η επελθούσα προσβολή στο πρόσωπο και τη φήμη της συγγραφέως». Αν και ο υπουργός άλλαξε, υποτίθεται ότι το κράτος έχει συνέχεια, και έπρεπε να έχει απαντήσει ο κ. Σπηλιωτόπουλος.
Οι 40 ημερολογιακές ημέρες που αποτελούν όριο για κάθε δημόσια αρχή έχουν παρέλθει, αλλά απάντηση δεν υπάρχει, οπότε αναμένεται να ακολουθήσουν άλλες αντιδράσεις. Ο Νίκος Μπελογιάννης σημειώνει πως η απόφαση του τέως υπουργού Ευριπίδη Στυλιανίδη για αποθήκευση του βιβλίου στην ουσία μεταφράζεται σε «αχρήστευσή του». Υπογραμμίζει πως με τον τρόπο αυτό «απαξιώνεται το έργο της Διδώς Σωτηρίου από την επίσημη πολιτεία».
Ευτυχώς, η ιδιωτική πρωτοβουλία έχει λάβει τα μέτρα της για την επέτειο. Από τον εκδοτικό οίκο «Κέδρος» θα κυκλοφορήσει τους επόμενους μήνες ένα βιβλίο της Διδώς Σωτηρίου με προσωρινό τίτλο «Στο ξεκίνημα του ψυχρού πολέμου, 1945- 1947». Περιλαμβάνει μια μελέτη της η οριστική μορφή της οποίας είχε χαθεί. Τα χειρόγραφα αυτής της πιο συνοπτικής μορφής είχαν βρεθεί στο σοβατεπί του σπιτιού επί της οδού Κοδριγκτώνος, όπου η συγγραφέας τα είχε κρύψει, όταν το σπίτι δωρήθηκε στην Εταιρεία Συγγραφέων και έγιναν επισκευές. Η Διδώ Σωτηρίου ήταν τότε εν ζωή και είχε συγκροτήσει τον σχετικό φάκελλο.
Η έκδοση συμπληρώνεται με 29 από τα 174 άρθρα που είχε γράψει στον «Ριζοσπάστη» εκείνη την περίοδο. Ενα από αυτά της είχε στοιχίσει τη διαγραφή της από το ΚΚΕ, που έγινε λόγω διαμάχης της με τον Νίκο Ζαχαριάδη. Τον πρόλογο έχει κάνει ο ιστορικός Β. Παναγόπουλος, τον επίλογο ο Νίκος Μπελογιάννης που έχει και την επιμέλεια μαζί με τον Κωνσταντίνο Ζυγούρη.
Ο ίδιος εκδοτικός οίκος έχει κυκλοφορήσει σε συλλεκτική έκδοση τα «Ματωμένα χώματα» και πρόκειται να βγάλει εν ευθέτω χρόνω, δύο ακόμη βιβλία που βρέθηκαν στα κατάλοιπα της συγγραφέως, το ημιτελές μυθιστόρημα «Τα παιδιά του Σπάρτακου» και ένα βιβλίο για τη σχέση του συγγραφέα με το κοινό του.