Πέμπτη, Οκτωβρίου 08, 2009

Νόμπελ Λογοτεχνίας στη Χέρτα Μίλερ. Πού είναι ο Κούντερα οέο;

Εγραφε, λέει, για το καθεστώς Τσαουσέσκου. Και γι' αυτό της έδωσαν το Νόμπελ; Ναι ή όχι, έπαιξε τον ρόλο του. Και αφού ήθελαν να το δώσουν σε κάποιον «αντικαθεστωτικό» γιατί στην ευχή δεν το έδιναν στον Μίλαν Κούντερα;
Ο καθείς και οι εμμονές του, θα πείτε. Κολλημένη με τον Κούντερα. Λοιπόν, δεν είναι που δεν την ξέρω την καινούργια νικήτρια του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας Χέρτα Μίλερ. Είναι που νομίζω πως αν την ήξερε ο πλανήτης περισσότερο από τον Κούντερα ή τον Κανταρέ θα την ξέραμε κάπως και στην Ελλάδα. Είναι, επίσης, που θεωρώ πως αφού θέλουν εκεί στη Σουηδική Ακαδημία να βάζουν μέσα την πολιτική, τότε κακώς δεν έδωσαν καμιά σημασία στον Νίκο Καζαντζάκη, στον Αγγελο Σικελιανό και, ναι, (σιγά που δεν θα το έλεγα) στον Γιάννη Ρίτσο. Οι οποίοι πολεμήθηκαν πρωτίστως από ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ για πολιτικούς λόγους. Είναι, τέλος που είμαι πεπεισμένη πως δεν είναι απαραίτητο όταν κάνεις ποιότητα να σε ξέρει το σύμπαν, αλλά τότε δεν εφευρίσκονται άλλοι λόγοι.
Εν πάση περιπτώσει, η Χέρτα Μίλερ , που γεννήθηκε το 1953 στη Ρουμανία, είναι μυθιστοριογράφος, ποιήτρια και δοκιμιογράφος και στο έργο της περιγράφει τις συνθήκες ζωής υπό το καθεστώς Τσαουσέσκου.
Ανακοινώνοντας την απόφασή της, η Σουηδική Ακαδημία ανέφερε ότι η Μίλερ, «με την πυκνότητα της ποίησής της και την ειλικρίνεια της πρόζας της, σκιαγραφεί το σύμπαν των στερημένων».
Η ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας αποτέλεσε έκπληξη, μιας και ,σύμφωνα με πληροφορίες, ένας από τους επικρατέστερους υποψήφιους για το Νόμπελ Λογοτεχνίας ήταν ο Ισραηλινός συγγραφέας Αμός Οζ, ακολουθούμενος από την Αλγερινή Ασια Τζεμπάρ.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατ. σουηδικών κορονών (1,42 εκατομ. δολαρίων).

20 σχόλια:

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Θεέ μου φύλαγε!

Δεν μιλάμε μόνο για αντίσταση στο καθεστώς Τσαουσέσκου. Μια τύπου Κούντερα «εσωτερική» διαφωνία, για κάποιους αιρετικούς διαφωνούντες δηλαδή. Ούτε για κάποιους «ευγενείς» ξεπεσμένους αριστοκράτες από το προηγούμενο καθεστώς.
Κοίταξα πρόχειρα στη wikipedia. Η βραβευμένη συγγραφέας είναι Σουαβικής καταγωγής, από τη Γερμανική μειονότητα της Ρουμανίας, αυτούς που εκτόπισαν οι Σοβιετικοί μετά τον πόλεμο και οι οποίοι φυσικά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχαν δημιουργήσει – σύμφωνα με την Βικιπίντια «το επονείδιστο τάγμα εθελοντών των SS Πρίγκιψ Ευγένιος» http://en.wikipedia.org/wiki/Banat_Swabians
και http://en.wikipedia.org/wiki/7th_SS_Volunteer_Mountain_Division_Prinz_Eugen

ο πατέρας της δαφνοστεφούς κυρίας είχε υπηρετήσει στα Wafen SS και η ίδια ζει φυσικά στη Γερμανία.

Δεν ξέρω τίποτε. Δεν ελπίζω τίποτε, δεν ισχυρίζομαι τίποτε. Περίεργες συμπτώσεις.

Αλλά να μείνουν απ’ έξω Πύντσον, Οζ, Γιόσα – καλά ο Νγκούγκι που είναι Μαρξιστής το καταλαβαίνω… Νέος άνεμος φύσηξε στη Στοκχόλμη.

Mamaloukas είπε...

"Και αφού ήθελαν να το δώσουν σε κάποιον «αντικαθεστωτικό» γιατί στην ευχή δεν το έδιναν στον Μίλαν Κούντερα;"

Γιατί ως γνωστόν ο Κούντερα έχασε από τη Μίλαν 1-0 και αποκλείστηκε!

Φιλιά πολλά :))))))))

Διονύσης Μάνεσης είπε...

...Μήπως να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε με περισσότερο σεβασμό τα κρατικά βραβεία;

Ε, πάντως οι εκπλήξεις της Ακαδημίας πια δεν είναι κι εκπλήξεις. Αν δεν ήταν, θα ήταν...

Ειρήνη Λιβανού είπε...

Νομίζω ότι η απονομή του Νόμπελ στη Χέρτα Μίλερ προκάλεσε έκπληξη σε όλους, καθώς επικρατέστερος για το Νόμπελ ήταν ο Αμός Οζ, ακολουθούμενος από την Αλγερινή Άσια Τζεμπάρ. Εξάλλου και η ίδια δήλωσε, όταν πληροφορήθηκε την είδηση: "είμαι έκπληκτη και δεν μπορώ ακόμα να το πιστέψω. Δεν μπορώ να πω τίποτε άλλο προς το παρόν". Επίσης ο Γκίντερ Γκρας δήλωσε "εντυπωσιασμένος και πολύ χαρούμενος, γιατί πρόκειται για μια πολύ καλή συγγραφέα. Παραδέχομαι ότιπροτιμούσα τον Άμος Οζ αλλά πρέπει να υπογραμμίσω ότι η επιτροπή Νόμπελ πήρε μια πολύ σωστή απόφαση".
Και για να την γνωρίσουμε καλύτερα:
Το πρώτο της μυθιστόρημα ήταν "Η Συνάντηση" το 1997, ενώ είχε προηγηθεί μία συλλογή διηγημάτων το 1982, με την οποία πρωτοεμφανίστηκε.

Αλλα της μυθιστορήματα είναι "Η αλεπού ήταν κιόλας ο κυνηγός", "Το Ζώο της Καρδιάς", ενώ στα ελληνικά κυκλοφορεί το "Μετέωροι Ταξιδιώτες".

Τα φιλιά μου Αγγελική.

anagnostria είπε...

Πόσα Νόμπελ ξεχάστηκαν και πόσα μη Νόμπελ απέκτησαν διαχρονική αξία; Τελικά δεν αρκεί ένα βραβείο, ας είναι και Νόμπελ, να σε καθιερώσει στη συνείδηση του κόσμου. Μένει μόνο το χρηματικό έπαθλο, αναλώσιμο κι αυτό...

Babis Dermitzakis είπε...

Για μένα ο Κούντερα είναι ο καλύτερος από όλους τους νομπελίστες. Δίπλα του βάζω μόνο τον Μάρκες

ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. είπε...

Παιδιά, αδικείτε τη Μίλερ πριν τη διαβάσετε. Πρόκειται για εξαιρετική συγγραφέα!

Κατερίνα δε 'στάπα; είπε...

Γεια σου, Αγγελικούλα μου!Δεν την γνωρίζω την συγγραφέα, αλλά συμπαθώ ιδιαίτερα τον Αμός Οζ! Ελπίζω να το πάρει άλλη φορά. Η έκληξη για μένα ήταν ότι παίρνουν και λεφτά! Αυτό δεν το ήξερα!Μπράβο!Άρα... ύποπτα τα πράγματα!Θα υπάρχει πολύ παρασκήνιο.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Μετά την πρώτη μου εν θερμώ αντίδραση, που αποτυπώθηκε άλλωστε και το σχόλιό μου, αποφάσισα ότι αυτό που δεν πρέπει να χαθεί είναι η αισιοδοξία και το χιούμορ.

Σας προσκαλώ λοιπόν στις Πινακίδες από κερί, όπου το βραβείο Νόμπελ απονέμεται αλλού

΄Όταν ο Ngũgĩ wa Thiong'o πήρε το βραβείο Nobel λογοτεχνίας 2009, δηλαδή σ΄ ένα κόσμο αλλιώτικο

. Την άλλη φορά στον Κούντερα !

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Αχ, Πόλυ. Αμαρτίες γονέων, που λένε...
Μαμαλούκα, χα χα. Ευφάνταστο και υπέροχο!
Και τι να πω για το σχόλιο του Διονύση; Να επαναλάβω τα παραπάνω; μπανάλ. Απλώς, ακαταμάχητο!

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Φιλιά και από εμένα, Ειρήνη Λιβανού. Αληθεύει πως έβγαλαν τη Σονάτα του σεληνόφωτος από τη λογοτεχνία κατεύθυνσης, φέτος, που είναι Ετος Ρίτσου;
Αναγνώστρια, πόσο δίκαιο έχετε...
Μπάμπη, ο Κούντερα δεν είναι Νομπελίστας, αυτό είναι το πρόβλημα.
Γιώργο Χ. δεν το αποκλείω. Απλώς, έχουμε γίνει πολύ καχύποπτοι με τη σουηδική ακαδημία- και όχι αδίκως.

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Τα λεφτά είναι το λιγότερο αγαπημένη Κατερίνα. Πάντως ναι, και αυτό παίζει ρόλο.
Πόλυ, όποιος διαβάσει την ανάρτηση στην οποία παραπέμπεις θα βγει πολλαπλά κερδισμένος.

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Τα λεφτά είναι το λιγότερο αγαπημένη Κατερίνα. Πάντως ναι, και αυτό παίζει ρόλο.
Πόλυ, όποιος διαβάσει την ανάρτηση στην οποία παραπέμπεις θα βγει πολλαπλά κερδισμένος.

Unknown είπε...

λοιπόν, επειδή φαίνεται ότι άλλο ιδέες και άλλο χρήμα, κι επειδή από ό,τι λέμε όλοι, κι επειδή ζούμε σ'αυτόν τον πολύ ευαίσθητο αιώνα (είναι μόνο 9 ετών και έχει πολλά προβλήματα σε όλα τα επίπεδα, από τη γερασμένη επιδερμίδα του που ανεβάζει θερμοκρασία μέχρι την καρδιά του που την έχουν κάνει τεχνητή σχεδόν, αφού διώχνουν κάποιοι την ανθρωπιά από παντού
(συγγνώμη, πρόταση είναι αυτό ή απλώς παπαριά, ίσως μάλλον το δεύτερο)
ε, για αυτό,
το ένα εκατομμύριο ευρώ είναι το καίριο πράμα.
ούτως ή άλλως, τα βραβεία δεν μπορούν παρά να είναι συμβολικά και εν μέρει δίκαια, καθότι μπορεί πολλοί άνθρωποι να τα αξίζουν συγχρόνως, για τους ίδιους ή για διαφορετικούς λόγους, που δεν παύουν να είναι εν μέρει τουλάχιστον υποκειμενικοί.
αυτό που μένει σίγουρο και αντικειμενικό είναι τα χρήματα.
και ο άμος οζ, και ο αγαπημένος μου άδωνης, και τόσοι άλλοι...
μακάρι το βραβείο στη χέρτα μίλερ να τίμησε έργο μιας γυναίκας που έδωσε τη ζωή της στη λογοτεχνία.
ξεχνάτε πόσες γυναίκες έχουν τιμηθεί τελευταία, λες και το νόμπελ πρέπει να ισοφαρίσει, σαν εταιρεία που κάνει ισολογισμούς;

την καλησπέρα μου!

ds είπε...

Δεν νομίζω ότι η επιτροπή θα έδινε το νόμπελ για πολιτικούς λόγους. Αναφέρομαι αποκλειστικά στο νόμπελ λογοτεχνίας φυσικά. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε την ίδια αντίδραση είχε και η πλειοψηφία του κόσμου ανά τον κόσμο όταν το νόμπελ το πήρε και η Λέσινγκ και η Γέλινεκ πριν λίγα χρόνια.

Το γεγονός ότι δεν το πήρε ένα τρανταχτό όνομα δεν σημαίνει ότι κάτι τρέχει, ούτε ότι υπάρχουν θεωρίες συνομοσίας. Άλλωστε και οι 2 συγγραφείς που προανέφερα είχαν μείνει έκπληκτες όταν έμαθαν ότι πήραν το βραβείο. Αυτό πάλι δεν σημαίνει τίποτα.

Τώρα για το νόμπελ Ειρήνης που απονέμει η επιτροπή της Νορβηγίας, αυτό είναι μία άλλη μεγάλη ιστορία και γι αυτό πράγματι θα ήμουν πιο σκεπτικός...

yi είπε...

agapiti Aggeliki,
mia apli erotisi.
grafo stin Aggeliki poy prin 20 xronia ergazotan ston rizospasti i kano lathos?

Εαρινή Συμφωνία είπε...

- Σαν εταιρεία που κάνει ισολογισμούς! Τέλειο αυτό!
Dynx θα δείξει. Δεν αγαπώ τις θεωρίες συνομωσίας, αλλά μερικά πράγματα παραείναι συμπτωματικά.
Yi, όχι, δεν κάνεις λάθος, περί αυτής πρόκειται (πρόκειμαι... χε χε)

a.c. είπε...

πάντως τα νόμπελ έχουν πολλές φορές αναδείξει συγγραφείς σχετικά αφανείς μέχρι τη βράβευσή τους, που η εμβέλειά τους εκτινάχθηκε απ' το νόμπελ κι εντεύθεν - όπως ο φώκνερ, ο κανέτι, και η εξαιρετικά, τρομαχτικά χαρισματική γέλινεκ. επομένως η ακαδημία μπορεί να μη λειτουργεί με γνώμονα επετηρίδας, αλλά και με την πρόθεση ανάδειξης μεγάλων πλην αγνοημένων συγγραφέων. είμαι κι εγώ λάτρης του κούντερα και του ροθ, και πιστεύω πως θα τους άξιζε το νόμπελ - μα σ' ό,τι αφορά το έργο τους, δεν το χρειάζονται, όπως δεν το χρειαζόταν η γιουρσενάρ, ο ιονέσκο, ο καλβίνο και πλείστοι άλλοι.

Άλκη είπε...

Ανήκω κι εγώ σ' αυτούς που πληροφορήθηκαν την ύπαρξη και το έργο της Χέρτα Μύλλερ χθες το βράδυ από επανάληψη της εκπομπής "Οι κεραίες της εποχής μας". Σε αντίθεση όμως με σας, εντυπωσιάστηκα από τα λεγόμενα, από την μαχητική προσωπικότητα της συγγραφέως.Θέλει πολύ θάρρος να εναντιώνεσαι όχι μόνο στη Σεκουριτάτε αλλά και στην κοινότητα της γενέτειρας κωμόπολης, ναι, αυτήν της γερμανικής μειονότητας που συνεργάστηκε με τα SS. Κυρία Χατζημανωλάκη, αν δεν ήσαστε πολιτικά προκατειλημμένη, λόγω της θητείας σας στην ΚΝΕ,θα γνωρίζατε ή θα φροντίζατε να μάθετε ότι η Μύλλερ στηλίτευσε την συνεργασία της κοινότητας με τους ναζί και γι' αυτόν τον λόγο απομονώθηκε και , όπως χαρακτηριστικά είπε, στη μάνα της ο φούρναρης δεν έδινε ψωμί και τον παππού της δεν τον ξύριζε ο μπαρμπέρης!
'Οσον αφορά την ποιότητα του λογοτεχνικού της έργου, επειδή δεν έχω προλάβει, ακόμη, να διαβάσω τα έργα της, αναζήτησα και βρήκα εκτενή αποσπάσματα στο διαδίκτυο και τα βρήκα ιδιαίτερα ποιητικά και καλοδουλεμένα. Ίσως, πριν γράψετε και σεις- απευθύνομαι στην δημιουργό του blog- θα έπρεπε να μελετήσετε το έργο της συγγραφέως και όχι να αφήσετε να σας κατευθύνουν οι πολιτικές σας προκαταλήψεις, οι οποίες,ωστόσο, δεν σας εμπόδισαν να αναγνωρίσετε την ποιότητα του εξαιρετικού, ομολογουμένως, Μίλαν Κούντερα.
Σχετικά. πάντως με τον Ισμαήλ Κανταρέ, δεν είστε καλά πληροφορημένη, όπως δεν είναι καλά πληροφορημένη και η πλειοψηφία των Ελλήνων αναγνωστών που πίστευε και ίσως εξακολουθεί να πιστεύει ότι έκανε αντίσταση στο καθεστώς του Χότζα. Ο Κανταρέ στην πραγματικότητα ήταν βιτρίνα του καθεστώτος και απολάμβανε τιμές και στο εξωτερικό(κυρίως στη Γαλλία) αλλά και στο εσωτερικό της χώρας του.Ήταν διπρόσωπος και παμπόνηρος και ουδέποτε υπέστη διώξεις.Ένα πολύ πρόσφατο συμβάν πιστοποιεί όσα γράφω: πρόκειται για την δικαστική διαμάχη του με τη χήρα του Χότζα, από την οποία επιδιώκει να αποσπάσει ένα βιβλίο του που της το είχε χαρίσει με αφιέρωση. Προφανώς για να εξαφανίσει τα ίχνη της συνεργασίας..
Η περίπτωση του Κανταρέ με έκανε να εκτιμήσω ακόμη περισσότερο την ηθική ποιότητα της Μύλλερ, όπως αναδύθηκε από τη συνέντευξή της στον Ανταίο Χρυσοστομίδη. Υπήρχε κάτι το τραγικά μοναχικό, ειλικρινές και γενναίο στα λόγια της που με εντυπωσίασε. Τελειώνοντας θα ήθελα να πω ότι οι λάτρεις της λογοτεχνίας που αναλαμβάνουν να μυήσουν στον μαγικό αλλά και σκληρό της κόσμο τους επίδοξους αναγνώστες εμπλέκονται σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό από γνωστική αλλά και από ηθική άποψη εγχείρημα και θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να αντεπεξέλθουν στο ύψος αυτών των απαιτήσεων. Η ιδεολογική διάσταση στην πρόσληψη ενός λογοτεχνικού έργου δεν μπορεί, βεβαίως, να εξαλειφθεί αλλά ο/η κριτικός πρέπει να ερευνά σε βάθος, να εγκύπτει στο έργο του λογοτέχνη και να ανταποκρίνεται στην ευθύνη που έχει αναλάβει απέναντι στο εν δυνάμει κοινό του.

Άλκη είπε...

Επειδή αγαπώ τη γλώσσα και λόγω βιασύνης και περιορισμένου χώρου(σε ένα μικρό τετράγωνο που δεν μεγαλώνει πρέπει να χωρέσω το κείμενό μου) υπέπεσα σε διάφορα γλωσσικά ..ολισθήματα :), θέλω να διορθώσω το σοβαρότερο: "να αρθούν στο ύψος των απαιτήσεων" ή "να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις¨.