Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 22, 2006

Αυτό ήταν η ειρήνη



«Τ’ όνειρο του παιδιού, είναι η ειρήνη
το όνειρο της μάνας, είναι η ειρήνη
τα λόγια της αγάπης κάτω απ’ τα δέντρα,
είναι η ειρήνη»

Γραμμένο σε καιρούς που η υποστήριξη της ειρήνης μπορεί και να ήταν συνώνυμη με τον θάνατο, και όχι σε καιρούς που ακόμα και τα κορίτσια των καλλιστείων εκδηλώνονται «υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης» το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου με τον τίτλο «Ειρήνη» ήταν ένα δημιούργημά του που πολύ αγαπούσε ο ίδιος, αλλά και το κοινό. Γι’ αυτό και συνήθιζε να το διαβάζει σε εκδηλώσεις, υπό το θερμότατο και παρατεταμένο χειροκρότημα των εκατοντάδων και χιλιάδων παρισταμένων, ιδίως στο τέλος.

Το ποίημα δεν είναι, σαφώς, της ποιότητας του Επιταφίου, της Ρωμιοσύνης, άλλων δημιουργημάτων του ποιητή. Είναι απλό και κάπως προπαγανδιστικό. Ισως όμως σε αυτό να οφείλει την ευρεία αποδοχή του και την αγάπη του κοινού. Στη δεκαετία του ’50, οπότε και γράφτηκε, η αναφορά στη λέξη «ειρήνη» ήταν δυνατόν να σημαίνει ακόμη και στρατοδικείο, και εκτέλεση. Στην επόμενη δεκαετία, με το κίνημα της ειρήνης να μεσουρανεί, ο βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης, που την κήρυττε, δολοφονήθηκε από το δεξιό παρακράτος στη Θεσσαλονίκη, ενώ πολλοί νέοι που ασπάστηκαν τις απόψεις του Μπέρτραντ Ράσσελ, πέρασαν από δίκες. Ο προπαγανδιστικός χαρακτήρας του θα πρέπει να αποδοθεί στις «ανάγκες» των καιρών, τις οποίες ο ποιητής δεν παραγνώριζε.
Παγκόσμια Ημέρα της Ειρήνης, σήμερα. Εξ ου και οι αναμνήσεις. Ας θυμηθούμε την κατάληξη του ποιήματος, γεμάτη εμπιστοσύνη προς τον Ανθρωπο και το Αύριο:
«Πάνω στις ράγες των στίχων μου
το τραίνο που προχωρεί στο μέλλον φορτωμένο σιτάρι και τριαντάφυλλα
είναι η ειρήνη.
Αδέλφια μου,
μές στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει
όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρά του.
Δώστε τα χέρια αδέλφια μου,
αυτό είναι η ειρήνη.»

1 σχόλιο:

Θεοδόσης Βολκώφ είπε...

΄Ενας αγωνιστής ποιητής. Χαιρόμαστε να τον διαβάζουμε πάντα, με τον λόγο του τον βαθύτατα ανθρώπινο...

Βολκώφ