Ο Γιώργος Σεφέρης και οι λευκές αττικές λήκυθοι

«Στο στήθος μου η πληγή ανοίγει πάλι

όταν χαμηλώνουν τ' άστρα και συγγενεύουν με το κορμί μου

όταν πέφτει σιγή κάτω από τα πέλματα των ανθρώπων.

Αυτές οι πέτρες που βουλιάζουν μέσα στα χρόνια ως πού

θα με παρασύρουν;

Τη θάλασσα, τη θάλασσα, ποιος θα μπορέσει να την εξαντλήσει;

Βλέπω τά χέρια κάθε αυγή να γνέφουν το γύπα και στο γεράκι

δεμένη πάνω στο βράχο που έγινε με τον πόνο δικός μου,

βλέπω τα δέντρα που ανασαίνουν τη μαύρη γάλήνη των πεθαμένων

κι έπειτα τα χαμόγελα, που δεν προχωρούν, των αγαλμάτων»

(Ανδρομέδα, από το Μυθιστόρημα του Γιώργου Σεφέρη)

Το ποίημα μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη, εδώ

Οι ποιητές είναι, εν τέλει, παντού. Σήμερα το πρωί στο Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς, όπου διεξάγεται αρχαιολογικό συμπόσιο για την ρωμαϊκή Αθήνα, η κυρία Ελση Σπ. η οποία καθόταν δίπλα μου, όταν η συζήτηση έφτασε στις ανασκαφές στον Εθνικό Κήπο, άρχισε να λέει:

«Ημουν είκοσι πέντε ή είκοσι έξι ετών. Ενα πρωινό ο Γιώργος Σεφέρης ήρθε και στάθηκε πάνω από τα σκάμματά μας. Μας καλημέρισε ευγενικά και ρώτησε αν μπορούσε να παρακολουθήσει την εργασία μας. Ψηλός, στητός, επιβλητικός. Συνοδευόταν από τη Μαρώ και στηριζόταν σε ένα μπαστούνι. Εκείνη τη στιγμή άρχισα να βγάζω από το χώμα λευκές αττικές ληκύθους. Ωραιότερες δεν έχω ξαναδεί στη ζωή μου.»

Τριάντα πέντε χρόνια από τον θάνατο του ποιητή (Σεπτέμβριος του 1971, μεσούσης της δικτατορίας· η κηδεία του μετατράπηκε σε διαδήλωση κατά της χούντας· ήταν και η θαρραλέα του δήλωση εναντίον της, τον Μάρτιο του 1969) η μνήμη του θα τιμηθεί στο βιβλιοπωλείο Ιανός της οδού Σταδίου 24 την ερχόμενη Τρίτη 24 Οκτωβρίου και ώρα 8μμ.

Θα παρουσιαστεί το βραβευμένο ντκιμαντέρ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ
Γιώργος Σεφέρης σε σκηνοθεσία Στέλιου Χαραλαμπόπουλου, και το βιβλίο της Μαρίας Στασινοπούλου Χρονολόγιο-Εργοβιογραφία Γιώργου Σεφέρη [1900-1971]
Θα χαιρετίσουν ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος και ο παραγωγός Θάνος Λαμπρόπουλος.

Για το ντοκιμαντέρ θα μιλήσουν
ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ποιητής-βιβλιογράφος,
η Μαρία Στασινοπούλου, φιλόλογος-συγγραφέας,
ο Τίτος Πατρίκιος, ποιητής,
ο Μπάμπης Ακτσόγλου, κριτικός κινηματογράφου
και ο Γιώργος Γεωργής, καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου-Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Και για να θυμηθούμε την βράβευσή του με το Νόμπελ, ας επισκεφθούμε τις ιστοσελίδες της Σουηδικής Ακαδημίας

«Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου» από τον Λεύκιο Ζαφειρίου

Δεν ήταν ακόμη ούτε είκοσι τεσσάρων ετών. Ζούσε μια ζωή «ηθική και μετρημένη» και ήταν «ηθικός φιλόσοφος περισσότερο από το φυσικό του, παρά από ματαιοφροσύνη για όσα έμαθε από τα βιβλία.» Είχε ήδη κερδίσει την εκτίμηση ενός σπουδαίου ιταλού ποιητή, του Ούγο Φόσκολο, από τον οποίο και έχουμε αυτή την πρώτη περιγραφή του. Ο Φόσκολο πίστευε πως το μέλλον του Ανδρέα Κάλβου στην ποίηση προμηνυόταν λαμπρό. Κανείς δεν μπορούσε να γνωρίζει πόσο λαμπρό, αλλά και με ποιες συνθήκες. Πώς, δηλαδή, ένας τόσο ολιγογράφος δημιουργός θα στεκόταν, με το πέρασμα του Δίκαιου Χρόνου, δίπλα στον γενάρχη της ελληνικής ποίησης, τον Διονύσιο Σολωμό.
Κάλβος και Σολωμός, Σολωμός και Κάλβος. Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: γεννημένοι στη Ζάκυνθο, μεγαλωμένοι στην Ιταλία. Στη συνέχεια, ο ένας, ο κόντε Διονύσιος, επαναστατημένος, κοντά στην Πατρίδα που έχει εξεγερθεί, εμπνέεται από αυτόν τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και ιδίως από τις δύσκολες ώρες του, όπως το Μεσολόγγι. Ο άλλος, ο κύριος Ανδρέας Κάλμπο (1792- 1863), επαναστάτης, βρίσκεται μακριά της. Συντάσσεται με τους Καρμπονάρους και τους φιλέλληνες. Κι όταν επιστρέφει, η Κέρκυρα, στην οποία ήδη ζει και ο Σολωμός, είναι πολύ μικρή για να τον χωρέσει, για να στεγάσει τα όνειρά του. Ξαναφεύγει λοιπόν, μετά από περιπέτειες, όχι χωρίς θλίψη, ίσως, όχι χωρίς πόνο. Αλλά, δεν τα εκφράζει. Ο Ούγο Φόσκολο δεν τον είχε πει, άλλωστε «ψυχρό»;
Ψυχρός ή συναισθηματικός, ο Κάλβος εκφράζεται στην πραγματικότητα μόνο δια της ποιήσεως. Ο Μάριο Βίτι ανάμεσα στα όσα σημαντικά έχει γράψει για εκείνον, λέει: «Για τον Κάλβο δεν υπάρχει αμφιβολία: στις συνθήκες της κοινωνικής εξέγερσης που ζουν οι ποιητές το 1825 όχι μόνο στην ξεσηκωμένη Ελλάδα, η μόνη ποίηση άξια του ονόματός της είναι η γραμμένη σε «ton serieux» [σοβαρό τόνο] και «images plus elevees» [εικόνες πιο υψηλές].» Αυτή την ποίηση, την υψηλή, διακόνησε στον βίο του χωρίς παραχωρήσεις.
Όλα αυτά και πολλά περισσότερα, θα βρει ο αναγνώστης στο θαυμάσιο βιβλίο του Λεύκιου Ζαφειρίου «Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου», ένα μελέτημα με πολύ μόχθο πίσω του, με πολλή και ενδιαφέρουσα συνθετική δουλειά και με πολύ «σοβαρό τόνο». Στις 3 Νοεμβρίου, ημέρα Παρασκευή και ώρα 6μμ στο Σπίτι της Κύπρου (Ηρακλείτου 10, Κολωνάκι) θα γίνει ημερίδα για τον ποιητή με τη συμμετοχή των: Νάσου Βαγενά, Ευριπίδη Γαραντούδη, Αθηνάς Γεωργαντά, Γιάννη Δάλλα, και του Λεύκιου Ζαφειρίου. Θα συντονίσει ο Βασίλης Ρούβαλης, ο οποίος, στο τέλος της εκδήλωσης, θα παρουσιάσει το συγκεκριμένο βιβλίο, το οποίο συμπληρώνεται από πλούσια εικονογράφηση (έγγραφα, χειρόγραφα, φωτογραφίες), ενώ συνοδεύεται από χωριστό φυλλάδιο, με φωτογραφική αναπαραγωγή από την πρώτη έκδοση της ωδής Ελπίς πατρίδος (Λονδίνο, 1819).
Εκδόσεις «Μεταίχμιο»