Τρίτη, Οκτωβρίου 10, 2006

«Οι φύλακες της Ανατολίας» του Πασχάλη Λαμπαρδή

Στις μέρες μας ανθεί το ιστορικό μυθιστόρημα, σαν οφειλή των Ελλήνων όχι προς την Ιστορία, αλλά προς τη Λογοτεχνία. Εννοώ πως αφού αργήσαμε να αποκτήσουμε μυθιστόρημα, αργήσαμε και να ασχοληθούμε με αυτό το είδος. Μέχρι να κάνει τον κύκλο του και να περάσει, έχουμε δει και έχουμε απολαύσει αρκετά πολύ ενδιαφέροντα έργα. Από τα κορυφαία είναι το Ενας σκούφος από πορφύρα της Μάρως Δούκα, αλλά θα θυμήσω και τα βιβλία του ΝίκουΘέμελη.
Ο Πασχάλης Λαμπαρδής κάνει ιστορικό μυθιστόρημα, επεκτείνεται όμως πέραν του ελληνικού χώρου. Οι φύλακες της Ανατολίπας εκτυλίσσονται στον μακρινό Πόντο και στην τουρκική ενδοχώρα προς εκείνη την περιοχή και παρουσιάζουν τη ζωή των κρυπτοχριστιανών. Εκείνων, δηλαδή, που φανερά ήταν Τούρκοι και Μωαμεθανοί και βαθειά μέσα τους Ελληνες και Χριστιανοί Ορθόδοξοι.
Το φαινόμενο είχε, βεβαίως, ιστορικές ρίζες, αφού αρκετοί που κατάγονταν από εκείνα τα μέρη μετά την Αλωση της Πόλης αναγκάστηκαν να ζήσουν διπλή ζωή με την άδεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου, προκειμένου να επιζήσουν.
Αυτά ως προς τους εξω- λογοτεχνικούς παράγοντες. Ας πάμε τώρα στο ίδιο το μυθιστόρημα: έχει την ατμόσφαιρα και τη γλύκα της Ανατολής, μια καλά σχεδιασμένη πλοκή και ωραίους διαλόγους, σαν φυσικούς. Η εξιστόρηση γίνεται με έναν θαυμαστό τρόπο, που κεντρίζει διαρκώς το ενδιαφέρον και θυμίζει ιστορίες τις οποίες έλεγε παλιά όλη η οικογένεια τις νύχτες, γύρω από τη φωτιά. Η λογοτεχνία έχει το πάνω χέρι σε σύγκριση με την Ιστορία και αυτό είναι επίσης σημαντικό, αφού μιλάμε για λογοτεχνικό έργο.
Πάντως, ο πρώτος κεντρικός ήρωας, ο Σουλεϊμάν, είναι τόσο πλήρης ώστε στάθηκε για τον συγγραφέα εμπόδιο να αναπτύξει ανάλογα και τους υπόλοιπους. Ο Σουλεϊμάν είναι εμβληματική, πατριαρχική μορφή, δοσμένη με μαεστρία. Ολοκληρωμένος χαρακτήρας. Ο αναγνώστης θα περίμενε, λοιπόν, και τους υπόλοιπους ανάλογα δοσμένους. Επειδή, όσο το μυθιστόρημα πηγαίνει προς το τέλος, υπάρχει η αίσθηση πως «τρέχει» καθώς η αφήγηση στερείται λεπτομερειών που θα υπήρχαν αν και οι άλλοι ήρωες είχαν πλαστεί με τον ίδιο συνθετικό τρόπο.
Εκδόσεις «Πατάκης»

7 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Τους συναδελφικούς χαιρετισμούς μου σας απευθύνω. Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουν συμπέσει ακόμα οι αναγνωστικές μας εμπειρίες για να σχολιάσω αναλόγως, αλλά έχω θετικό σχόλιο για τη φωτογραφία στο προφίλ σας...Τι όμορφη και νοσταλγική! Καλή συνέχεια στις αναγνώσεις σας.

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Ευχαριστώ, Σταυρούλα. Επειδή δεν είμαι του δικού σας ρεπορτάζ, ίσως δύσκολα θα συμπέσουμε. Δεν πειράζει. Ποικιλία.
Η φωτό είναι πολύ αγαπημένη μου, από ωραίους καιρούς, ξέγνοιαστους, γεμάτους αθωότητα.

Librofilo είπε...

Ομολογώ την άγνοιά μου γιά το βιβλίο.Ωραία η παρουσίαση αλλά δεν κατάλαβα,σας άρεσε ή όχι?

Ανώνυμος είπε...

Ούτε εγώ είμαι του "δικού μας" ρεπορτάζ, γράφω στη Φιλολογική Βραδυνή από αγάπη για τα βιβλία. Οπότε κάπου κάπως θα συναντηθούμε...

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Librofilo, μου άρεσε, εκτός από τις παρατηρήσεις που κάνω για τον κεντρικό ήρωα και τους υπόλοιπους ήρωες.
Σταυρούλα, το ελπίζω

nellinezi είπε...

Καλησπέρα Αγγελική(!). Κατά τη γνώμη μου ο συνδυασμός ιστορίας και λογοτεχνίας είναι α-κα-τα-μά-χη-τος! Για το συγκέκριμένο έργο βέβαια δεν έχω άποψη , αλλά τι να πρωτοθυμηθεί κανείς για παράδειγμα από τα έργα της Πηνελόπης Δέλτα ή της Διδούς Σωτηρίου όπου τα λογοτεχνικά διαμάντια κρύβουν μέσα τους ανεκτίμητα κομμάτια της Ελληνικής Ιστορίας.....

Εαρινή Συμφωνία είπε...

Νέλυ, πράγματι. Είναι άκρως γοητευτικά. Δεν εννοώ όμως αυτά ως ιστορικά μυθιστόρημα, αλλά, συγκεκριμένα, εκείνα που πατούν περισσότερο επάνω σε συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα και παρουσιάζουν, ανάμεσά τους, μια πλοκή που συνδέεται με αυτά.