Η μητέρα όλων των blog!

Δεν ήταν επαναστάτες, δεν ήταν συνομώτες, δεν ήταν παράνομοι. Δεν ήταν διάσημοι. Κι όμως, κυκλοφορούσαν απαραιτήτως με ψευδώνυμο. Ορος απαράβατος και αναγκαίος για να γίνεις δεκτός στη μεγάλη παρέα με τα δυναμικά και ανήσυχα μέλη: το Ιδανικό Οραμα, ο Νηρέας, ο Πρόμαχος της Ελευθερίας, το Γαλάζιο Αγριολούλουδο, η Ατρόμητη Αμαζόνα. Πολλοί, δεν αρκούνταν σε ένα μονάχα. Πολλοί, καυγάδιζαν στις γειτονιές και πετούσαν ο ένας στον άλλον το μυστικό του όνομα. Και ο Γρηγόριος Ξενόπουλος επαινούσε και επέπληττε, επικροτούσε και εκδήλωνε τη σφοδρή του αντίθεση, διαπαιδαγωγούσε.

Αναφέρομαι, βεβαίως, στο περιοδικό Η Διάπλασις των Παίδων, το οποίο μπορεί να μην ιδρύθηκε από εκείνον, μεγαλύνθηκε όμως. Ο Ξενόπουλος είχε γνήσια παιδαγωγική φλέβα, όπως και γνήσια φλέβα ανακάλυψης ταλέντων. Πολυτάλαντος και πολυτεχνίτης, ήταν ο αρχισυντάκτης, η «Κυρία Διάπλασις» που τρυφερά νουθετούσε τα Διαπλασόπουλα, ο μεταφραστής, εκείνος που έκανε τη «σελίδωση» αυτός που επέλεγε τα κείμενα των νεοσών της λογοτεχνίας για να δημοσιευθούν ή για να οδεύσουν προς τον κάλαθο των αχρήστων.

Ποιοί ήταν οι νεαροί που έκαναν τα παρθενικά λογοτεχνικά τους βήματα από τη Διάπλαση; Ο ίδιος ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, πρώτα απ’ όλα. Αν δεν απατώμαι, και ο ίδιος ο Κωστής Παλαμάς. Ο Γιάννης Ρίτσος και ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γεώργιος Βιζυηνός και ο Τέλλος Αγρας, ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, τόσες και τόσες ακόμα δόξες των Γραμμάτων μας. Ο πρώτος θάνατος του περιοδικού, που ξεκίνησε το 1879 από τον 17χρονο τότε Νικόλαο Παπαδόπουλο, ήταν τον Δεκέμβρη του 44, με τα Δεκεμβριανά, οπότε και ανατινάχτηκε το κτήριό του, χάθηκε το πολύτιμο αρχείο του, χάθηκαν τα πάντα.

Ο δεύτερος και τελευταίος θάνατός του ήταν μέσα στη χούντα, το 1968 ή το πολύ αρχές του 1969 (δεν θυμάμαι πια) όταν τα τοτινά Διαπλασόπουλα μάθαμε πως η έκδοσή του αναστέλλεται «προσωρινά» όπως γράφηκε. Η Διάπλαση, που έβγαινε πλέον από την οικογένεια Παράσχου, και ήδη αποτελούσε χλωμή εικόνα του πρωτοτύπου της, δεν άντεξε σε αυτή την αντιπνευματική εποχή- ήδη προετοιμάζονταν οι «Μανίνες» και οι «Σούπερ Κατερίνες» που τα επόμενα χρόνια κυριάρχησαν.

Πώς μου ήρθε τώρα να θυμηθώ το περιοδικό; Οσο και αν φαίνεται απίστευτο, μου το φέρνουν διαρκώς στη μνήμη τα ίδια τα ιστολόγια Βλέπετε, στις τελευταίες σελίδες της, η Διάπλαση φιλοξενούσε αλληλογραφία των παιδιών μεταξύ τους σε μικρά- μικρά κείμενα υπό τον γενικό τίτλο «Μικραί Αγγελίαι». Ηταν μία δύο ή και τρεις σελίδες (αναλόγως με την προσφορά) στις οποίες οι νεαροί και οι νεαρές έλεγαν την άποψή τους, συμπλήρωναν ο ένας τον άλλον, ξιφουλκούσαν μεταξύ τους ή, απλώς, αντάλλασαν πειράγματα. Τα μικρά αυτά διαμαντάκια δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθούν εκτός τόπου και χρόνου- όπως, ασφαλώς, συμβαίνει και με τα κείμενα των ιστολογίων. Ομως, για την εποχή τους ήταν ανεκτίμητα, καθώς έδιναν λόγο σε κάποιους που δεν τον είχαν. Οπως ακριβώς και τώρα. Τότε επειδή ήταν παιδιά, τώρα επειδή δεν θέλουν να μεγαλώσουν και να ενταχθούν αβασάνιστα στον παρόντα κόσμο.