Η Διδώ των ονείρων

Στη ζωή ποτέ μην πεις ποτέ. Δύο χρόνια μετά την αποδημία της Διδώς Σωτηρίου παρά δήμον ονείρων (23 Σεπτεμβρίου του 2004) εντοπίστηκε ένα από τα βιβλία της που η ίδια θεωρούσε οριστικά χαμένο. Είναι μια μελέτη σχετική με τον ιμπεριαλισμό στη δυτική Μεσόγειο, το οποίο είχε γραφεί λίγο μετά τη γερμανική Κατοχή στην Ελλάδα. Το βιβλίο βρισκόταν σε μια ιδανική κρυψώνα, στο ξύλινο κάτω περίζωμα των εσωτερικών τοίχων (κοινώς σοβατεπί) στο διαμέρισμα της οδού Κοδριγκτώνος όπου ζούσε τότε η συγγραφέας με τον σύζυγό της Πλάτωνα Σωτηρίου. Το διαμέρισμα ανήκει σήμερα στην Εταιρεία Συγγραφέων, μετά από δωρεά της Διδώς και κατά την επισκευή του είχαν εντοπισθεί τα χειρόγραφα.
Το σοβαρότατο για την εποχή του αυτό πόνημα θα κυκλοφορήσει μετά από ένα ή και δύο χρόνια από τις εκδόσεις «Κέδρος» συνοδευόμενο από άρθρα της συγγραφέως στον Ριζοσπάστη της εποχής εκείνης. Δεν μπορούμε δυστυχώς να πούμε το ίδιο και για το βιβλίο της «Τα παιδιά του Σπάρτακου» το οποίο είναι ημιτελές. Το καλό περιοδικό της Θράκης «Βορέας» που έκλεισε ένα χρόνο ύπαρξης, κάνει στο τεύχος Αυγούστου ειδικό αφιέρωμα στο έργο καθώς αυτό αναφέρεται στους σηροτρόφους του Σουφλίου και τους αγώνες τους.
Οπως και η ίδια έλεγε, οι Θρακιώτισσες πολιτικές κρατούμενες στου Αβέρωφ της είχαν διηγηθεί πολλά από τους αγώνες τους μα και από τις περιπέτειές τους. Στο αρχείο της, που έχει δοθεί από την αδελφή της Ελλη Παππά και τον ανιψιό της Νίκο Μπελογιάννη στο ΕΛΙΑ, έχουν βρεθεί κάποια κομμάτια από το συγκεκριμένο μυθιστόρημα και δύο σημειωματάρια «με ποικίλο υλικό για το μυθιστόρημα» σύμφωνα με την Ερη Σταυροπούλου, η οποία και επιμελήθηκε το αφιέρωμα του «Βορέα». Ενα μικρό κομμάτι από το μυθιστόρημα έχει χρησιμοποιηθεί στην τελευταία συλλογή διηγημάτων «Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες» και άλλο δημοσιεύθηκε ως διήγημα και πάλι, στο περιοδικό «Δέντρο».
Ενα ακόμη αφιέρωμα στη συγγραφέα των «Ματωμένων χωμάτων» (που είναι ίσως το πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο στην Ελλάδα) θα κάνει εντός των ημερών το περιοδικό «Αντί».
Αντί επιλόγου, αποσπάσματα από ένα κείμενο του Νίκου Κωνσταντόπουλου για εκείνην: «Αγάπησε τον κόσμο σαν τρυφερό κορίτσι, που φοβάται κι ονειρεύεται, που συνομιλεί με τον ουρανό και διακινδυνεύει απέναντι στον θάνατο. Αφιερώθηκε στην Αριστερά και ξόφλησε με τη ψυχή της την ακεραιότητα των ιδεών της.Η Μικρασιατική καταστροφή, ο ξεριζωμός και η προσφυγιά, ο εμφύλιος, οι διώξεις της, η παρανομία, η διαγραφή από το Κομμουνιστικό Κόμμα και η αγριότητα των μηχανισμών, στάθηκαν δοκιμασίες γονιμοποιές, άπλωσαν και βάθυναν τον πλούτο που κουβαλούσε μέσα της.
Συνομίλησε με εποχές διαφορετικές και διαφορετικές γενιές. Δεν πορεύτηκε στα σκοτεινά. Την ειρήνη αναζητούσε κι όχι τα φανατικά και διχαστικά. Δεν μοιρολογούσε ούτε αφόριζε την πραγματικότητα της ήττας και της διάψευσης. Να την αλλάξει ήθελε, έξω από δογματισμούς και στρεβλώσεις, με αισιοδοξία και καρτερικότητα.
Διαλεγόταν με το μέλλον των ανθρώπων πάνω από τα χαρακώματα των πολέμων, μακριά από τους εθνικισμούς και τους ρατσισμούς.Πορευόταν ανάμεσα στα γεγονότα και τους ανθρώπους κι έφεγγε κι όταν οι καιροί ήταν σκοτεινοί κι όταν μετά από την καταιγίδα ξαστέρωνε ο ουρανός.»